وجود این چشمه جوشان با دو نوع آب سرد و گرم کنار هم در دل کویر ایران زمین انسان را به تفکری عمیق وا می دارد. این چشمه مبدأ آبی اغلب مزارع و تأمین آب باغات طبس است که از طریق نهر آبی به این شهر منتقل می شود. در طول مسیر چشمه آب گرم مرتضی علی، دیواره های بلند دره مانندی در دو طرف خودنمایی می کند و روی این دیواره ها حفره هایی است که به نظر می رسد با نظم خاصی بناشده اند.